02 Klanten

De belangrijkste markten van HZPC zijn enerzijds de versmarkt, anderzijds de aardappelverwerkende industrie (processing) die zich voornamelijk toelegt op de chips- en fritesproductie. We werken nauw samen om aan te sluiten bij wat er bij hen leeft en speelt om zo de beste aardappelen en aardappelproducten te leveren aan consumenten wereldwijd. Door de coronapandemie kwamen zekerheden op losse schroeven te staan: waar we groei voorzagen, werden we geconfronteerd met een nieuwe werkelijkheid.

In boekjaar 2020/2021 waren er onder invloed van de coronapandemie twee belangrijke ontwikkelingen bij onze klanten die HZPC parten speelde in de afzet van pootgoed.

In 2020 trapte de fritesindustrie hard op de rem. Er waren al grote voorraden bevroren frites opgebouwd, waarmee ruimschoots in de Europese vraag kon worden voorzien. De teelt van fritesaardappelen werd afgeremd en daarmee liep de totale afzet van pootgoed met zo’n 15% terug. Op basis van trends en ontwikkelingen, ging HZPC eerder nog uit van een groeiscenario met uitbreiding van areaal en afzet. Het was te laat in het seizoen om te anticiperen op de teruglopende vraag van de fritesindustrie. Hierdoor zette HZPC 40.000 ton minder pootaardappelen af dan gepland. De verwachting is dat het voorziene groeiscenario – met een onderbreking van één tot twee jaar – zal doorzetten.

Hoewel de gas- en olieprijzen inmiddels weer op het oude niveau zijn, daalden ze in 2020 stevig door de coronacrisis en politieke omstandigheden. Daar kwam bij dat landen als Cuba en Egypte te maken hadden met teruglopende inkomsten omdat toeristen wegbleven. Dit had als gevolg dat landen in bijvoorbeeld het Midden-Oosten, het Caribisch gebied en Noord-Afrika veel minder harde valuta tot hun beschikking hadden. Er werd hierdoor veel minder pootgoed geïmporteerd. Algerije – een grote koper van pootgoed van HZPC - stelde zelfs een importquotum in om de lokale markt te beschermen en te voorkomen dat te veel harde valuta het land verliet. Hierdoor kon HZPC Europa 20.000 ton minder pootaardappelen afzetten dan gepland. STET wist ondanks deze omstandigheden de afzet op peil te houden en zelfs groei te realiseren in Noord-Afrika.  

Een ras kan nog zo goed zijn, het wordt pas écht succesvol gemaakt in de markt. We hebben daarom goed en intensief contact met de telers en klanten, we weten wat er speelt in de markt en werken voortdurend aan rassen die goed aansluiten op wensen en behoeften. Toch werd het afgelopen seizoen de introductie van nieuwe rassen bemoeilijkt doordat persoonlijk contact door de coronacrisis op een heel laag pitje stond. En juist bij een essentieel proces als rasintroductie bleek dat van cruciaal belang. De kleine hoeveelheden pootgoed van nieuwe rassen die HZPC produceerde, wisten we daardoor onvoldoende af te zetten.  

Het bewustzijn rondom duurzaamheid groeit. Zowel bij consumenten, bedrijven en de politiek. Het verduurzamen van de aardappelteelt wordt in hoge mate bepaald door de keuze van het aardappelras. Het begint met wat je in de grond stopt. Maar wat is een duurzaam aardappelras? En hoe vind je deze? Samen met onze klanten zijn wij opzoek gegaan naar het antwoord op de vraag wat een duurzaam aardappelras voor hen betekent. Wij zijn gekomen tot vijf onderwerpen:

• Hoge marktgeschikte opbrengst
• Meststof-efficiëntie
• Bewaarbaarheid
• Ziekte resistentiepakket
• Zoetwater behoefte

Wij hebben honderden aardappelrassen getoetst op deze vijf onderwerpen welke zijn opgebouwd uit meer dan 35 verschillende aardappel karaktereigenschappen. Dit hebben we gedaan voor verschillende markten. Jaren achtereen. Zo is ons betrouwbare Even Greener-model ontstaan. Wij kunnen nu precies bepalen of een ras écht duurzaam is. Met het Even Greener-model helpen wij onze klanten om eenvoudig een duurzame aardappelkeuze te maken. Niet door te kijken naar één enkele eigenschap, maar naar de gebalanceerde set van vijf onderwerpen.

In 2015 richtte HZPC het dochterbedrijf Solentum B.V. op. Agrarische innovaties die in eerste instantie ontwikkeld en gebruikt werden door Research & Development van HZPC, worden binnen Solentum verder ontwikkeld en vercommercialiseerd. Zo kunnen kansrijke en slimme meetinstrumenten als de SolGrader, SolAntenna en SolEye hun weg vinden naar telers en de verwerkende industrie. Solentum ontstond vanuit creativiteit en innovatiekracht, maar ligt door de complexiteit ook ver af van onze dagelijkse werkzaamheden. We hebben besloten om de Solentum B.V. bedrijfsactiviteiten per 1 juli 2021 te beëindigen. Zonder enige twijfel zien en beseffen wij binnen HZPC het steeds meer toenemende belang van digitale data in de agrarische bedrijfstak. Anderzijds constateren wij ook dat deze digitaliseringsontwikkeling zich in de aardappelbedrijfsketen langzamer ontwikkelt dan gedacht. Meerdere redenen liggen hieraan ten grondslag.

Voor een optimale samenwerking en relatie met onze klanten, is het belangrijk dat we weten wat er bij onze klanten speelt, wat ze nodig hebben en hoe wij ze nog beter van dienst kunnen zijn. Door intensieve contacten en veelal jarenlange relaties, kennen we onze klanten goed. Het is daarnaast belangrijk om een algemeen beeld te krijgen van hoe onze klanten HZPC ervaren en hoe tevreden ze zijn. Daarom voeren we een onderzoek uit onder al onze klanten in Europa, waarin we op zoek gaan naar antwoorden op vragen als: Hoe tevreden zijn onze klanten? Op welke vlakken kunnen we verbeteren? En waarmee moeten we vooral doorgaan? Het doel is om verbeteringen door te voeren zodat we nog meer waarde toevoegen voor onze klanten. Klanten kunnen ervoor kiezen om anoniem mee te doen of om hun gegevens wel te delen. In het laatste geval nodigen we ze uit voor een persoonlijk gesprek.

Mijn vader en opa verbouwen mango’s in India. Als ik mijn ogen dicht doe, zie ik me nog als klein jongetje aan de hand van mijn opa tussen de mangobomen staan. Dat is de verbintenis die ik voel met de landbouw. Mijn affiniteit met aardappels kwam pas toen ik naar Nederland verhuisde en bij HZPC begon. Ik houd van de dynamiek. De aardappelproductie neemt drie maanden van het jaar in beslag. Dan moet het gebeuren. Dat maakt het spannend en mijn werk interessant.

Een jaar geleden maakte ik de overstap naar STET. Wat STET uniek maakt, is de sterke focus. Wat we doen, doen we goed. We mijden geen riskante markten, maar opereren erin. Daardoor is elke werkdag spannend, want je weet nooit wat er gebeurt. Binnen STET hebben we korte lijnen: als een klant belt met de vraag of ik bepaald pootgoed kan leveren, heb ik binnen een minuut een antwoord vanuit de productie. De eenvoud, daar houden onze klanten van. Dat kan ook omdat we maar met veertig collega’s zijn. Dat voelt echt als familie.

Ik zorg ervoor dat we onze strategie vasthouden in alles wat we doen. Door die focus, kunnen we onze klanten de aandacht geven die nodig is. Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor zes verschillende marktbestemmingen. Zo houd ik gevoel bij de markt. Binnen STET kunnen we snel schakelen, maar we verliezen  nooit de lange termijn uit het oog. We zijn heel transparant in wat we doen en we leveren snel en vaak vroeg in het seizoen. Daardoor heeft STET het buitengewoon goed gedaan tijdens de coronapandemie.

Ik voel me sterk verbonden met onze missie: voedselzekerheid wereldwijd. Uiteindelijk gaat het niet alleen maar om je salaris of je positie. Onze eindklanten in een aantal derdelanden hebben soms maar 1 hectare land en dat is hun leven. Het is bijzonder om daaraan te mogen bijdragen.