03 Export

Een essentiële bijdrage leveren aan de voedselvoorziening wereldwijd, dat is wat ons drijft. Met het exporteren van pootgoed gaan wij verder waar anderen stoppen. We investeren in slimme technologieën en kijken hoe we pootaardappelen het beste op de plek van de bestemming krijgen. Dat betekent dat we ondanks politieke onrust, oorlogen en de gevolgen van corona wereldwijd blijven leveren en onze afzetmarkt vergroten daar waar het kan en de kansen liggen.

Een bijdrage leveren aan de wereldwijde voedselvoorziening is de reden van ons bestaan. We zetten alles op alles om zoveel mogelijk landen in de wereld van kwalitatief hoogstaand pootgoed te voorzien. We sluiten daarbij geen enkele bevolkingsgroep uit. Dat betekent dat we er niet voor terugschrikken om aan USA-sanctielanden te leveren, ook al neemt dat de nodige risico’s met zich mee. En hoewel de Verenigde Naties (VN) en de Europese Unie (EU) export naar deze landen toestaan, heeft het internationale bankverkeer wel met restricties te maken. Europese en Amerikaanse banken mogen of willen geen gelden ontvangen uit sanctielanden.

Die twee zaken staan haaks op elkaar en kunnen een bedreiging vormen voor de voedselvoorziening.  Vanuit de volle overtuiging dat we willen blijven leveren, zijn we meerdere jaren op zoek gegaan naar een alternatief voor de geldstromen via een bank in Libanon. Door de situatie die in Libanon sinds november 2020 is ontstaan, kunnen we niet de harde valuta op onze bankrekening naar Europa overmaken. De tegoeden op deze rekening hebben we moeten afwaarderen. Dit is direct van invloed op het nettoresultaat van 2020/2021.

In 2020/2021 breidden we een proef met slimme bigbags uit in samenwerking met ontwikkelaar Niels Postma van Tapp.online. We verzonden maar liefst 1.100 bigbags, voorzien van een label met chip naar Bulgarije, Frankrijk, Italië, Portugal, Servië, Spanje en Turkije. Afnemers kregen hiermee op hun smartphone toegang tot teeltadviezen en rasinformatie in hun eigen taal. 100 van deze bigbags hadden ook een microsensor om temperaturen uit te lezen, zodat we inzicht in de veranderende condities gedurende het transport. Door met labels van circulair papier te werken, is de vinding ook nog eens duurzaam. Pakt de proef goed uit, dan kijken we ook naar sensoren die luchtvochtigheid en CO2-gehalte meten. De smart bigbags kunnen wereldwijd op de nodige aandacht rekenen en bovendien hebben de bigbags de bronzen innovatieprijs gewonnen bij Potato Europe 2021.

Tot 2019 had Libanon een sterk banksysteem en was het eenvoudig zakendoen. Nu verkeert ons land in een crisis en zijn alle bankrekeningen bevroren. Dat betekent dat niemand meer bij het geld kan wat op de bank staat of geld kan overmaken. De regering nam dit besluit naar aanleiding van de economische crisis en de demonstraties in 2019. De bevolking haalde uit angst hun geld van de bank, de regering stak daar een stokje voor. Inmiddels wordt het land al ruim een half jaar nauwelijks bestuurd. We zitten in een impasse.

Voor mij als vertegenwoordiger van het pootgoed van HZPC in Libanon, betekent het dat mijn werk een stuk ingewikkelder is geworden. Er zijn weliswaar geen restricties op de im- en export, maar om pootgoed te kunnen importeren, heb je veel geld nodig. We importeerden ongeveer 17.000 ton aan pootaardappelen in Libanon. De betaling van deze aardappelen is erg moeilijk doordat het banksysteem zeer slecht functioneert als gevolg van de crisis in Libanon. Dat vraagt bijzonder veel tijd en energie van mijn kant. Uiteindelijk moet ik zorgen dat de klanten wel betalen, opdat er ook in de toekomst nog aardappelen worden geproduceerd in Libanon om de mensen te voeden.

Daarnaast hebben we veel last van de wisselkoers van de Libanese pond. Om te importeren heb je dollars of euro’s nodig. Er is heel lastig aan te komen en de wisselkoers stijgt dramatisch. Er is bovendien een periode geweest dat ik mijn huis niet eens uit kon vanwege demonstraties en wegblokkades. Gelukkig ging dat het afgelopen seizoen weer beter.

Natuurlijk maak ik me wel zorgen, maar we zijn in Libanon ook gewend aan problemen. Al realiseer ik me wel dat dit een complexe situatie is, waar we niet zomaar uitkomen. Als het lukt om deze crisis achter ons te laten met een nieuwe regering, dan kan het land wel snel herstellen.

Ik moet nu veel meer moeite doen om pootgoed te verkopen. Toch zullen mensen altijd pootgoed blijven planten; het is het belangrijkste gewas in Libanon. De aardappel is juist in deze tijd in Libanon misschien nog wel belangrijker. We hebben dit jaar ook minder aardappelen geëxporteerd, omdat de Libanese aardappelconsumptie toenam. De aardappel is nog betaalbaar, terwijl veel voedsel te duur wordt voor veel mensen.

Mijn bedrijf heeft een goede reputatie en loyale klanten. Het is ook fijn samenwerken met zo’n grote en betrouwbare partij als HZPC. De markt is hier stabiel en traditioneel. Veel gaat nog op dezelfde manier als zo’n dertig jaar geleden. Spunta is van oudsher het belangrijkste en succesvolste ras, maar steeds meer telers werken ook met andere en nieuwe rassen, zoals Farida en Hermosa. Onze aardappelen zijn beroemd in Libanon, vanwege de goede smaak. Dat stemt mij ook positief over de toekomst.